VALİ EROL AYYILDIZ’A AÇIK MEKTUP

Aydın Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nde gariplikler yaşanıyor.

Önceki İl Müdürü Selahattin Varan’ın tayininden sonra Aydın’da inşaat sektörü sahipsiz ve boynu bükük kaldı. Kurumun başına Talat Al’ın getirilmesi ile birlikte Aydın’da 25 olan Yapı Denetim firmasından 13’ü kapandı (yüzde 52), 4 firma da kapatılmayı bekliyor.

Aydın Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün baskılarından bıkan Yapı Denetim Firmaları çareyi yeni firmalar kurma çaresizliğinde buluyor.

Yeni Müdür Talat Al, makam odasından çıkmıyor, sektör temsilcileri ile irtibat ve diyalog kurmaktan kaçınıyor, Aydın’da olan bitenden habersiz. Alt kademede görevli bürokratları ve memurlarından kopuk görev yapan İl Müdürü Aydın’daki inşaat sektörünün canını fena yakıyor.

Bunun sonucu olarak Aydın’da 13 yapı denetim firması kapandı.

* * *

Yapı denetimler, 5 Şubat 2008 tarihli “Yapı Denetim Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin” yayınlanması ile beraber hiç gündemden düşmüyor. Yayınlanan yönetmelikle yapı denetim faaliyetleri yeniden tarif edilerek kuruluş ve çalışmaları ile ilgili olarak bir takım değişiklikler getirildi.

Bu değişikliklerin özetle anlamı şöyle:

“Sorumlu ve yetkisiz yapı denetim, sorumlu olmayan yetkili belediyeler, çevre ve şehircilik il müdürlüğü.”

Böylece sistem “4708 sayılı Yapı Denetim Kanunu”nun amacı dışına çıkarak, fonksiyonlarını yerine getiremeyen, yetki ve sorumluluk açısından karmaşa içine sokuldu.

Yapı denetim firmalarının her ne kadar 1999 depremi sonrası ilk amacı “depreme dayanıklı yapılar” inşa ettirmek olsa da, bu gün hepsi evrak ve bürokrasi kıskacında. Belediye ile müteahhit arasında sıkışmış “ne hacıya ne hocaya yaranamıyor” ve idam sehpasına çıkmayı bekleyen idam mahkûmları gibi her gün korku içinde varlıklarını idame ettirmeye çabalıyorlar.

Türkiye’deki 19 pilot bölgeden biri olan Aydın’da faaliyet gösteren Yapı Denetim firmalarının peş peşe kapatılması oldukça düşündürücü. Bu kapatılmaların faturası da ağır oluyor. İstanbul gibi kaçak yapısı yoğun mega kentte faaliyet yürüten 472 yapı denetim firmasından sadece 94’ü kapatılmış. (%19.92) Aydın ili yapı denetim firmalarını kapatmada Türkiye’de başı çekiyor.

Yapı denetimlerin kapatılması inşaat sektörüne büyük kayıplar verdiriyor.

Kapatılmalar;

En başta Yapı Denetim firması ile çalışan müteahhit firmalara, belediyelere ve tüm ilçelerde devam eden inşaatların en az 3-5 ay geçici olarak durmasına sebep oluyor. Müteahhit firmalarının işe devam etmesi için yapı denetim firmasını değiştirmesi, yani başka bir yapı denetim firmasına işini devir etmesi gerekiyor.

Firma değişimi demek yapılan tüm yapı denetim işlemlerinin yeniden yapılandırılması anlamına gelmekle birlikte büyük zaman kaybına da yol açıyor.

Ayrıca yapılan hatanın ne olduğu ve niteliği de çoğu zaman denetimi yapan çevre ve şehircilik il müdürlüğü tarafından dikkate alınmıyor. Personelinden kopuk çalışan Kurum Müdürü Talat Al kapılarını kapatmış personeli ile muhatap olmuyor, Aydın’da neler oluyor habersiz.

İmalatta yapılan basit hatalar bile firma kapanmasının nedeni oluyor. Hataların uyarı ile giderilmesi durumu mevcut iken yapı denetim firmalarına en ağır cezalar kesiliyor.

Aydın ili 2000 yılından itibaren 19 pilot bölge içerisinde en çok yapı denetim firması kapatan iller arasında Balıkesir’in ardından Türkiye’de ikinci sırada yer alıyor.

Peki sorun ve sıkıntı nereden kaynaklanıyor?

Yapı denetim firmalarına yetki veren de, yapı ve proje denetçilerine yetki veren de aynı bakanlık. Söz konusu kurumları denetleyen, diğer idareleri söz konusu işin içine sokan da aynı bakanlık…

70 yaşında, gözü görmeyen, 20 yıl sigortalı olarak bir devlet kuruluşunda masa başında oturmuş ama yönetmelik, mevzuat ve kanundan habersiz mühendis ve mimarlara denetçi belgesini veren, yeterliliği aramayan bakanlık, şimdi yapı denetim firmalarından şikâyetçi!

Firma sahiplerinin yetkisi olmayacak, denetçiler yapıyı denetleyecek, hata olursa firma kapatılacak, mal sahibi ceza almayacak, belediye ve il müdürlüğü göz yumacak, yapı denetim firmaları kapatılacak.

Böyle bir sistemde zaten bundan başkası da beklenirse herhalde saflık olur…

* * *

Denetçileri geçelim bir de müteahhitlere bakalım!

Türkiye’de berber olmak için bile ustalık belgesi istenirken, müteahhit olmak için hiçbir yeterlilik ve standart aranmıyor. Paran varsa, sabah kalktığında müteahhit olabiliyorsun.

Proje müellifi, mal sahibi, müteahhit ve belediye kafa kafaya verip bildiğini yapıyorsa; yapı denetim firmaları sorumlu olmasına rağmen yetkisiz ise, “Kılıç” yapı denetim firmalarının ensesinde duruyorsa; yapı denetimler firmaları ne yapsın!?

Yapı Denetim Firmalarının, Aydın Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden şikâyetleri var..

Biz Aydın Valisi Erol Ayyıldız’ın bu tür konulara hassasiyetini biliyoruz.

Umarım Sayın Vali, Yapı Denetim firmalarının feryadına kulak vererek ilgili kurum ve firmalarla ivedi bir toplantı düzenleyip sorunu çözümleme yoluna gider…